(c) Alliance
En Zesummespill tëscht Biologie a Physik
Et ass kal dobaussen … a scho fänkt meng Nues u mat lafen, obwuel ech guer net erkaalt sinn! Firwat leeft meng Nues eigentlech just am Wanter?
Dat ass guer et esou einfach ze erklären! Op der enger Säit spillt d’biologesch Missioun vun denger Nues nämlech eng Roll, an op der aner Säit d’physikalesch Eegenschafte vun der Loft déi’s de otems.
Da komm mer fänken emol mat der biologescher Missioun vun der Nues un.
Eng vun de Missioune vun der Nues besteet doran eis Longen ze schounen. Si muss dofir d’Loft, déi mer anootmen, opwiermen an ufiichten. Si produzéiert dofir permanent Flëssegkeet, oder besser gesot Schläim.
Mee firwat leeft se da just am Wanter?
Do kommen d’physikalesch Eegenschafte vun der Loft an d’Spill: kal Loft kann net esou vill Fiichtegkeet, also Waasserdamp, ophuele wéi waarm Loft - si ass also méi dréchen. Fir dass d’Schläimhaut an der Nues net ausdréchent, muss deng Nues dofir extra vill Schläim produzéieren.
... an da leeft se iwwer?
Souzesoen, jo! Et kennt awer nach eng aner Saach dobäi. Wann’s de am Wanter ausootems, da bild sech jo esou eng Wollek: dat ass kondenséiert Waasser! D’Fiichtegkeet an der Loft ass jo soss näischt wéi Waasserdamp. Kal Loft kann dee Waasserdamp, deen’s du mat der waarmer Loft ausootems, awer net all ophuelen. Dofir kondenséiert en a verwandelt sech an e ganze Koup kleng Waasserdrëpsen.
Wat huet dat da mat menger Nues ze dinn?
Wann et kal dobaussen ass, kondenséiert d’Loftfiichtegkeet déi’s de mat ausootems schonn an der Nues, well d’Nuesespëtzt bei deene meeschte Leit am Wanter äiskal ass.
Oh jo, dat kennen ech!
Dofir bilden sech beim ausootmen e lauter kleng Waasserdrëpsen an denger Nues a vermëschen sech mam Schläim, deen deng Nues souwisou scho produzéiert.
Zwee Grënn also firwat d’Nues am Wanter leeft. Erhéichte Schläimproduktioun a Kondenswaasser an der Nues. Mir sinn also net erkaalt wann mer dat hunn - gutt ze wëssen.
Auteur: Corinne Kroemmer
Editeur: Joseph Rodesch
Foto ©Alliance
Infobox
Waasser fanne mer iwwerall, esou guer an eiser Nues. Et ass eng liewenswichteg Substanz, déi leider amgaang ass zu engem weltwäite Problem ze ginn. Waasserverschmotzung ass just een Aspekt dovun, wirtschaftlech Interessen an d’Gestioun vun de Waasserreserven an der Waasserversuergung spillen och eng grouss Roll.
De „Fonds National de la Recherche" (FNR) huet dofir an de leschte Joren 9 lëtzebuerger Fuerschungsprojekter rondrëm d’Waasser finanzéiert fir e besseren Abléck an déi komplex Zesummespiller tëscht dem Waasserzyklus, dem Schutz vu Waasserquellen an der Waasserqualitéit, Waasserverschmotzung an innovativen Technologie fir Waasserkontrollen ze kréien.
E Fuerscher, deen an deem Gebitt schafft, nennt een en Hydrolog. Wéi z.B. de Laurent Pfister vum CRP Gabriel Lippmann.
Why does cold weather cause runny noses: http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=99844567
