Wéi weess een, wéi d’Äerd vu bannen ausgesäit?

Fir d’Wëssenschaftler ass d’Äerd hautdesdaags quasi duerchsiichteg. A besonnesch vill zu dësem Wësse bäigedroen huet d’Seismologie: d’Fuerschung un Äerdbiewen. Ëmmer wann et iergendwou op  der Äerd e Biewe gëtt, gëtt dat de Seismologen eng helle Wull vun Indikatiounen iwwer d’Banneliewe vun der Äerd.

A wéi funktionéiert dat?

En Äerdbiewen entsteet duerch ruckarteg Beweegunge vu ënnerierdeschem Gestengs. Dobäi gëtt d’Äerdkugel wéi eng Klack ugeschloen an a Schwéngung versat. An dobäi entsti verschidden Zorte vu Wellen a villerlee Frequenzen. An dës beweegen sech iwwer d’Äerduewerfläch awer och queesch duerch dat bannescht vun der Äerd.

Jee no der Zesummesetzung vum Material, wou d’Wellen doduerch ginn, breeden sech d’Wellen an aner Vitessen aus. Zudeem ginn d’Wellen ënnerwee gedämpft, gestreet a reflektéiert. Wa se da bis bei der Miessstatioun ukommen, sinn an de Welle vill Informatiounen iwwer d’Zesummesetzung an d’Struktur aus dem banneschte vun der Äerd gespäichert. Dës Informatioune kënnen d’Seismologe mathematesch erausfilteren.

A wat hunn d’Äerdbiewewelle verroden?

Aus den Analysen hunn d’Fuerscher geléiert datt d’Äerd änlech wéi eng Ënn opgebaut ass: si besteet aus méi Schichten déi ënnerschiddlech Eegenschaften hunn. Graff gesot besteet d’Äerd aus enger dënner Krust, engem Mantel an engem baussechten a banneschte Kär.

Gëtt et dann och aner Méiglechkeete fir dat Bannescht vun der Äerd ze erfuerschen?

Jo eng ganz Partie. Prezis Moossunge vum Äerdmagnéitfeld verroden eis d’Verdeelung vu magnéiteschem Materialien am Ënnergrond. Vulkanausbréch brénge Material aus der Déift un d’Uewerfläch, dat sech dann ënnersiche léist. An souguer e Bléck no baussen an de Weltall erméiglecht e Abléck an den Äerdkär.

Ok? Wéi léist de Weltall sech da fir Äerdënnersichungen notzen?

Et kleng onlogesch mee et sinn d’Meteoriten, déi nach aus der Fréizäit vun eisem Sonnesystem stamen, déi eis villes verroden. Déi sinn héchstwarscheinlech aus dem selwechte Material wéi eisen Äerdmantel oder den Äerdkär a verroden eis Detailer iwwer d’Zesummesetzung.

Geet dat och méi buedemstänneg?

Jo kloer. A Labosexperimenter gi Konditiounen, wéi se a grousser Déift sinn, nogemaach: mat extrem héijen Drock. Sou kann een erausfanne wéi bestëmmte Materialien ënner dëse Bedingunge verhalen. Dat hëlleft da bei dem Deite vun de seismesche Moossungen a dës Resultater wäerte sécher nach sou munch Iwwerraschung aus dem banneschte vun der Äerd un d’Uewerfläch bréngen. Do bleift d’Fuerschung also nach spannend.

Auteur: scienceRELATIONS
Editeur & Iwwersetzer: Michèle Weber (FNR)